Lachusclo(-d'Irilìo)
Euphorbia illirica
Euphorbiaceae
Nom en français : Euphorbe poilue.
Descripcioun :Es uno grando laschusclo que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Trachis dins li relarg umide, proche de ribiero. Se recounèis à si tijo, fueio e boursèu pelous (fotò). Si boursèu soun berrugous e fan mai de 6 mm de diamètre. Coumpara emé la lachusclo-de-palun que trachis dins li mémi relarg e ié sèmblo proun.
Usanço :Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, aquesto éufòrbi es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco. Pamens, poudès vous n'en servi pèr crema li berrugo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 0,5 à 1,2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 6 à 7 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juilet
Liò : Prado à rousèu
- Prado umido
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Euphorbia illirica L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753